શું આપણે આપણી સ્વતંત્ર ઈચ્છા હેઠળ જે નિર્ણયો લઈએ છીએ તેનું પરિણામ છે કે પછી આપણા પગલાંને માર્ગદર્શન આપતી કોઈ શ્રેષ્ઠ શક્તિ છે? ક્લાઉડ શેનન પરની ગ્રંથસૂચિ માટે સલાહ લીધી આ શ્રેણી લેખોમાંથી ડેસ્ટિનીના સમર્થકોને દલીલો આપતા જણાય છે. શેનોન એવી વ્યક્તિ હતી જેને ઘણી બધી બાબતોમાં રસ હતો; જાદુગરી, જાઝ, ઉડ્ડયન, ક્રોસવર્ડ કોયડા અથવા બિલ્ડિંગ ગેમ મશીન. તેમના વ્યાવસાયિક જીવનનો એક ભાગ આનુવંશિક સંશોધન અથવા શસ્ત્ર ઉદ્યોગ પર લાગુ ગણિતના સંશોધન માટે સમર્પિત હતો. જો કે, સમય અને સમય ફરીથી સંજોગોએ તેમને તેમના ટોચના કાર્યનો આધાર બનાવવા તરફ દોરી: માહિતીનો સિદ્ધાંત
મિનેસોટા યુનિવર્સિટીમાં દિવાલ પર થોડી સૂચનાએ તેમને MIT ના વિભેદક વિશ્લેષક સાથે કામ કરવા પ્રેર્યા. ત્યાં તેણે બુલિયન બીજગણિતને સર્કિટના નિર્માણ સાથે સંબંધિત કર્યું. બેલ લેબોરેટરીઝમાં ઇન્ટર્નશીપ કરતી વખતે, તેમને એક લેખની ઍક્સેસ હતી જેણે તેમને વિચાર આપ્યો કે એક સિદ્ધાંત માધ્યમથી સ્વતંત્ર માહિતીના પ્રસારણને સમજાવી શકે છે. બેલમાં કાયમી રૂપે સમાવિષ્ટ, જ્યાં તે મૂળભૂત રીતે બોલાવવામાં ન આવે તે માટે દાખલ થયો હતો, તેને સંકેતલિપીમાં રસ પડ્યો અને તેણે ભાષાની નિરર્થકતા અને સંદેશને અર્થપૂર્ણ બનાવવા માટે સંપૂર્ણ વાક્યો ટ્રાન્સમિટ કરવાની જરૂર નથી તે શોધી કાઢ્યું.
માહિતી સિદ્ધાંત
શેનોન ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સમાં પેરાડાઈમ શિફ્ટ, કહેવાતી PCM ટેક્નોલોજી અથવા પલ્સ કોડ મોડ્યુલેશન પર કામ કરતી ટીમનો ભાગ હતો. એલેક્ઝાંડર ગ્રેહામ બેલે ટેલિફોનની શોધ કરી ત્યારથી ઈલેક્ટ્રિક તરંગો દ્વારા અવાજના પ્રસારણને બદલે, તેનો ઉદ્દેશ્ય ઇલેક્ટ્રિક તરંગોની વર્તણૂક વિશે માહિતી પ્રસારિત કરવાનો હતો. જેથી રીસીવર તેમને પુનઃનિર્માણ કરી શકે. અહીં આપણે બે મહત્વપૂર્ણ મુદ્દા ધ્યાનમાં લેવા જોઈએ.
- તરંગોની વર્તણૂક વિશેની માહિતી સમગ્ર વાતચીત દરમિયાન પ્રસારિત થતી નથી, પરંતુ દર ચોક્કસ સમયે એક નમૂના બનાવવામાં આવે છે, અને રીસીવર ખાલી જગ્યાઓ ભરે છે. નિરર્થકતા અને સંપૂર્ણ સંદેશ મોકલવો ન હોવા પર શેનોનની ટિપ્પણીઓને યાદ કરો.
- તરંગો વિશેની માહિતી તેમને શૂન્ય અને એક સાથે એન્કોડ કરીને પ્રસારિત કરી શકાય છે. અહીં તેઓ સર્કિટ દ્વારા માહિતીના પ્રસારણ માટે બુલિયન બીજગણિતના ઉપયોગ વિશે શેનોનના વિચારોને લાગુ કરે છે.
જો કે, આ પદ્ધતિ ફક્ત અવાજ પર જ લાગુ પડતી નથી. સમાન તકનીક કોઈપણ સામગ્રીના રીમોટ ટ્રાન્સમિશન પર લાગુ કરી શકાય છે જેને શૂન્ય અને રાશિઓમાં રૂપાંતરિત કરી શકાય છે; સ્થિર અને મૂવિંગ ઈમેજો, ટેક્સ્ટ્સ, ગ્રાફિક્સ, મ્યુઝિક વગેરે.
સંદેશની વફાદારીની ખાતરી કરવી
કદાચ દરેક દેશમાં રમતનો એક પ્રકાર છે જેને મારા બાળપણમાં અમે "તૂટેલા ફોન" કહેતા. એક વ્યક્તિ બાજુના પાર્ટનરને મેસેજ કરે છે જે બદલામાં આગળની લાઇનમાં પણ આવું જ કરે છે. આમ, છેલ્લા એક સુધી તમારે મોટેથી સંદેશનું પુનરાવર્તન કરવું જોઈએ. તે લગભગ ક્યારેય પ્રથમ જે કહ્યું તે મેળ ખાતું નથી.
બેલ લેબ્સ માટે પડકાર એ છે કે સંચારમાં આવું થતું અટકાવવું. અને, આ તે છે જ્યાં માહિતી સિદ્ધાંત આવે છે.
શેનોને એક સામાન્ય સંચાર મોડલનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો જેમાં પ્રેષક ટ્રાન્સમીટર દ્વારા એક સિગ્નલ બહાર કાઢે છે જે ચેનલ મારફતે મુસાફરી કરીને રીસીવર સુધી પહોંચે છે. આ ટ્રાન્સમીટર દ્વારા અગાઉ એન્કોડ કરાયેલા સંદેશને ડીકોડ કરવાનો અને તેને પ્રાપ્તકર્તાને પહોંચાડવાનો ચાર્જ છે. દરેક ચેનલમાં "અવાજ" તરીકે ઓળખાતી વિકૃતિઓ છે જે સંદેશના સ્વાગતને અસર કરે છે.
તેમની દરખાસ્તમાં નીચેના નિવેદનો શામેલ છે:
- તમામ સંચાર, ફોર્મેટને ધ્યાનમાં લીધા વિના, માહિતીના સંદર્ભમાં વિચારી શકાય છે.
- બધી માહિતી બિટ્સમાં માપી શકાય છે. એક બીટ (દ્વિસંગી અંક માટે ટૂંકો) બે સંભવિત વિકલ્પો વચ્ચેની પસંદગી સૂચવે છે, ટેલિગ્રાફના ડોટ અથવા ડેશ, સિક્કો ફ્લિપ કરતી વખતે હેડ અથવા પૂંછડીઓ અથવા પીસીએમ ટેક્નોલોજીમાં કઠોળ ચાલુ અથવા બંધ
- સૌથી જટિલ માહિતી પૂર્વવ્યાખ્યાયિત ફોર્મેટમાં બિટ્સની સ્ટ્રિંગ દ્વારા પ્રસારિત કરી શકાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, પત્રને સોંપેલ નંબર કોડનું આધાર 2 પ્રતિનિધિત્વ.
ક્રિપ્ટોગ્રાફી પરના તેમના કામમાં, શેનોને દર્શાવ્યું હતું કે રીડન્ડન્સીને દૂર કરીને મેસેજનું કદ ઘટાડી શકાય છે. અહીં તેણે વિરુદ્ધ માર્ગે જવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો; વધારાના બિટ્સ ઉમેરીને ઘોંઘાટનો સામનો કરો જેથી રીસીવર ટ્રાન્સમિશન દરમિયાન થયેલી ભૂલોને સુધારી શકે.
જો કે ઘણા કિસ્સાઓમાં સૈદ્ધાંતિક ફોર્મ્યુલેશનને વ્યવહારુ એપ્લિકેશન બનવામાં દાયકાઓ લાગશે, એન્જિનિયરો પાસે પહેલાથી જ માહિતી પ્રસારિત કરવાની વિવિધ ચેનલોની ક્ષમતાને માપવાની રીત હતી. પરંપરાગત કોપર કેબલને બદલવા માટે નવી સામગ્રી માટે બધું તૈયાર હતું, જે ઝડપથી ફરતા સંદેશાઓની સંખ્યામાં વધારો કરે છે. અને અલબત્ત તમારે આટલી બધી માહિતીને હેન્ડલ કરવાની રીતની જરૂર પડશે. એ આપણે હવે પછીના લેખોમાં જોઈશું.
કૃપા કરીને સ્ત્રોતો! છઠ્ઠા ભાગમાં એક ભાગ હતો જેણે મને વિચાર્યું કે તે અનુવાદ છે, જો કે મને ખાતરી નથી. આ બધું ક્યાંથી આવે છે?
હું શુક્રવાર સુધીમાં વચન આપું છું કે સ્ત્રોતોની વિગતવાર સૂચિ અને દરેકમાંથી મને શું મળ્યું છે. જે કદાચ તમને સાહિત્યચોરી જેવું લાગે છે તે પ્રથમ વાક્ય છે. મેં તેને આઇઝેક અસિમોવ પાસેથી એક પુસ્તકમાંથી ચોર્યું છે જે વૈજ્ઞાનિક પ્રશ્નો પર તેમના જવાબોનું સંકલન કરે છે.